Wino to napój szczególny. Jego spożycie łączy się z szeregiem rytuałów i wymaga niemałej wiedzy. W Polsce, za wino uważa się napój otrzymywany przez fermentację alkoholową winogron, moszczu gronowego lub owoców, natomiast w Unii Europejskiej nazwą wino może być określane tylko wino gronowe wyprodukowane ze szczepów rosnących w określonych rejonach. Wszelkie inne napoje powinny być nazywane inaczej, np. wino jabłkowe – cydrem.
Jakie są rodzaje win?
Biorąc pod uwagę ilość procent alkoholu zawartą w trunku, wyróżniamy:
- wina stołowe o zawartości alkoholu 9-15 proc.,
- wina wzmacniane o zawartości alkoholu 17-22 proc.
Ze względu na kolor rozróżniamy wina:
- czerwone,
- białe,
- różowe.
Jak się okazuje, barwa wina nie zależy od koloru winogron – białe wino może powstać też z ciemnych gron, jeśli przed maceracją skórki zostały oddzielone od miąższu owoców. Gdy winogrona gniecione są razem ze skórką, powstaje wino czerwone lub różowe.
Istnieją też wina pomarańczowe produkowane z białych winogron. Powstają one dzięki dłuższemu procesowi maceracji skórek w kontakcie z moszczem. Wina dzieli się również na gatunki, w zależności od tego z jakiego szczepu winogron powstały.
Z kolei pod względem smaku wina, głównym czynnikiem branym pod uwagę jest ilość cukru resztkowego. Ze względu na jego zawartość wina dzieli się na:
- wytrawne – o zawartości cukru do 1,5 proc.,
- półwytrawne – o zawartości cukru od 2 do 4 proc.,
- półsłodkie – o zawartości cukru od 4,5 do 7,5 proc.,
- słodkie i bardzo zasłodzone – zawierają do 8 do 16 proc. cukru.
Z kolei włoskie wina dzielą się na cztery kategorie:
- DOCG – dobre włoskie wino o najwyższej jakości,
- DOC/DOP – wina z apelacji o gwarantowanej jakości,
- IGT – musi zawierać przynajmniej 85 proc. winogron z obszarów, od których pochodzi nazwa wina,
- Vini da tavola wina stołowe.
Spożycie wina
Pomimo iż przywykliśmy uważać, że najwięcej wina piją Francuzi, i to z ich kulturą jest ono najbardziej kojarzone, pierwsze miejsce w spożyciu wina zajmuje Watykan. W pierwszej trójce znalazły się również Andora i Luksemburg, a dopiero za za nimi Francja, Słowenia, Portugalia, Szwajcaria i Włochy.
Jak podajemy wino?
Przyjętą temperaturą dla serwowania win białych oraz różowych jest 8-12 stopni Celsjusza, dla czerwonych 16-18 stopni, natomiast dla win musujących, które powinny być bardziej schłodzone, nawet ok. 6 stopni. Ważny jest również kształt kieliszków – przeznaczone do białego wina są mniejsze, zaś do czerwonego bardziej pękate.
Warto wiedzieć, że na przykład na półwyspie Iberyjskim wino rozcieńcza się do obiadu wodą, żeby w ciepły dzień za szybko nie odczuć działania procentów. Wiadomo, że również Rzymianie pili wino zawsze rozcieńczane.
Choć pili oni dużo wina nawet 0,7 litra dziennie, wypijali je w proporcji – jedna doza wina na dwie wody, najczęściej morskiej. Picie wina nie rozcieńczonego wodą obywatele Rzymu traktowali jako obyczaj niegodny i stosowany przez barbarzyńców.
Co podać do wina?
Do przystawek podajemy wina białe, ewentualnie różowe oraz lekkie wina nazywane aperitifem. Zalicza się do nich wino włoskie prosecco, martini i inne podobne.
Lekkie, białe wino
Do lekkiego pierwszego dania pasować będą bardziej wytrawne wersje win białych. Owoce morza w lekkich sosach doskonale komponują się z kieliszkiem białego dobrego włoskiego wina, jakim jest Masi Masianco Venezie, a lekkie wina czerwone mogą zostać podane do drugiego dania, w postaci ryb, fasoli, makaronu czy pizzy.
Co do cięższych potraw?
Do spaghetti bolognese polecane jest np. czerwone Tollo Valle D’Oro Montepulciano. Gdy jednak na stole znajdą się bardziej ciężkie potrawy, jak dziczyzna, bigos, gęsina, kaczka, bardzo dojrzałe sery i wędliny, należy serwować wina mocno wytrawne.
Wina do deserów
Do deseru z kolei, nadają się wina bardzo słodkie, rozgrzewające i najlepiej czerwone. Wina takie jak porto pasują do cięższych deserów, takich jak: pierniki, desery korzenne, a także ciasta z ciemną czekoladą. Ważna jest również kolejność: wina białe podajemy przed czerwonymi, młode przed starszymi a wytrawne przed słodkimi.
Jak należy pić wino?
Przed samym spożyciem najpierw powinniśmy wino powąchać, aby przygotować nos i język do kontaktu z alkoholem. Kolejnym krokiem jest wzięcie małego łyczku do ust i trzymanie go, aż zniknie uczucie dyskomfortu. Następnie trunek możemy przełknąć a każdy następny łyk będzie nam dawał już pełną satysfakcję.
Gdzie kupić dobre wino?
Najłatwiej nabyć je w supermarketach. Początkujących smakoszy przyciąga z reguły to, że zakupy tam są tańsze niż w sklepach specjalistycznych, a nawet niż w internetowych sklepach z winem. Wino jednak nie jest tam właściwie przechowywane, a na półkach pojawiają się też trunki o słabej jakości.
Sklepy specjalistyczne
Lepszym rozwiązaniem są zakupy w sklepach specjalistycznych. Zazwyczaj w takich sklepach sprzedawcą jest profesjonalista, który wie o dużo winie, i może nam pomóc przy jego wyborze. W takich miejscach wina zazwyczaj są dobrze przechowywane, a co za tym idzie nie tracą swoich walorów smakowych.
Sklepy online
Innym rozwiązaniem są specjalistyczne, internetowe sklepy z winem, np. sklep z Włoskimi winami – Lebarbatelle. W nich możemy również zamówić często wina pochodzące z całego świata, niedostępne w innych miejscach.
W winnicy, u producenta
Dobrym pomysłem jest również zakup trunku bezpośrednio u producenta w winnicy oraz na targach winiarskich i organizowanych degustacjach. Warto z nich korzystać, gdyż jest to niepowtarzalna okazja do spróbowania wielu win na kieliszki.